Odeszła dr Jadwiga Ślenzak
10 stycznia 2022Ze smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci
Dr Jadwigi Ślenzak
(1917 – 2022)
pracownika Wydziału Psychologii UW
psychologa dziecięcego
specjalizującego się w psychologii rozwojowej.
W szczególności poświęciła się dzieciom z zaburzeniami rozwoju.
Jej aktywność obejmowała zarówno praktykę psychologiczną,
jak i działalność naukową.
Wyrazy głębokiego współczucia
Rodzinie
składają
Dziekan i społeczność
Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego
Odeszła Profesor Marina Zalewska
08 stycznia 2022
Profesor Marina Zalewska
1944-2022
Z ogromnym smutkiem informujemy, że 6 stycznia 2022 roku odeszła Profesor Marina Zalewska, Współtwórczyni współczesnej psychologii klinicznej dziecka w Polsce, przez całe zawodowe życie związana z Wydziałem Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Marina Zalewska ukończyła Wydział Pedagogiki i Psychologii UW w 1969 roku, broniąc pracę magisterską przygotowaną pod kierunkiem prof. Janusza Reykowskiego. Rozprawę doktorską pt. Różnicowanie i pamięć następstwa wysokości tonów czystych u dzieci z głębokim uszkodzeniem słuchu przygotowała pod kierunkiem prof. Wandy Budohoskiej i w 1976 r. uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie psychologii. Stopień doktora habilitowanego uzyskała w 1989 r. za rozprawę pt. Funkcje słuchowe u dzieci głuchych, również na Wydziale Psychologii UW. W roku 2001 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych.
Zainteresowania naukowe Profesor Zalewskiej mieściły się w obszarze psychologii klinicznej dziecka. Jej najważniejsze publikacje dotyczyły rozwoju tożsamości u dzieci głuchych i zaburzeń rozwoju komunikowania się z perspektywy rozwoju self. W pionierskiej pracy opublikowanej w 1989 r. w Journal of the American Deafness and Rehabilitation Association zaproponowała nową metodę psychoterapii niewerbalnej dla dzieci głuchych z zaburzeniami rozwoju osobowości. Wypracowała unikatowe, interakcyjne podejście do klinicznej analizy relacji rodzic-dziecko. Była Badaczką kreatywną, oryginalną, poszukującą odpowiedzi na naukowe wyzwania w sposób niebanalny i twórczy. Znakomicie integrowała osiągnięcia wielu odległych nurtów badań – od neurobiologii (za swojego Mistrza uważała prof. Jerzego Konorskiego), po psychoanalizę (w której szkoliła się klinicznie). Jej publikacje to cenione monografie (w tym Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą), cieszące się ogromną popularnością prace we współautorstwie (np. Krewni i znajomi Edypa. Kliniczne studia dzieci i ich rodziców, z prof. Katarzyną Schier), współredagowane zbiory tekstów naukowych i artykuły publikowane przede wszystkim w czasopismach z zakresu psychologii klinicznej. W swoich pracach łamała schematy myślenia, walczyła z uproszczeniami w widzeniu osobowego rozwoju dzieci. Jej unikatowe, samodzielnie wypracowane podejście do pracy klinicznej z dziećmi zaowocowało koncepcją studiów osób, wyraźnie przeciwstawianej studium „przypadku”.
Profesor Marina Zalewska była doskonale zorientowana, co dzieje się na świecie w psychologii klinicznej dziecka i psychopatologii rozwojowej. Była pionierką w zakresie stosowania teorii przywiązania Bowlby’ego w Polsce, a także współinicjowała wprowadzenie nurtu psychoanalitycznego do pracy klinicznej z dziećmi na Wydziale. Zabiegała o to, żeby polscy studenci i badacze mieli dostęp do światowej literatury, bardzo dbała o to, żeby w wydziałowej bibliotece były najważniejsze publikacje z tego obszaru. Była cenionym ekspertem w polskim i międzynarodowym środowisku psychologów klinicznych. Jako profesor wizytująca prowadziła wykłady na Uniwersytetach w Genewie, Oslo, Padwie, Poitiers i San Francisco. Była członkinią European Society for Mental Health and Deafness.
Los dzieci, zwłaszcza tych z trudnościami rozwojowymi był dla Niej najważniejszy. Przez wiele lat łączyła pracę naukową na Uniwersytecie z pracą kliniczną w Poradni Audiologicznej Instytutu Matki i Dziecka. Jej ogromna wiedza, autentyczna troska, mądrość, ciepło, wielka empatia i podmiotowe traktowanie każdego – także osoby najmłodszej czy rozwijającej się z dużymi trudnościami – służyły dzieciom i ich rodzinom. Profesor Marina Zalewska wiele uwagi poświęcała także osobom dorosłym z trudnościami rozwojowymi i niepełnosprawnością intelektualną. Przez wiele lat prowadziła społecznie terapię grupową dla ich rodziców i opiekunów w ramach Warsztatów Terapii Zajęciowej Stowarzyszenia „AGIS”.
Na Wydziale Psychologii UW sprawowała wiele odpowiedzialnych funkcji. W latach 1990-1993 była prodziekan ds. naukowych, kierowała Katedrą Psychologii Klinicznej, a następnie przez wiele lat Katedrą Psychologii Klinicznej Dziecka i Rodziny, a także wieloma wydziałowymi komisjami. Współtworzyła studia podyplomowe „Diagnoza kliniczna dziecka i jego rodziny”, podnoszące poziom kwalifikacji psychologów dziecięcych, a także program specjalizacji z psychologii klinicznej dziecka i rodziny dla studentów naszego Wydziału.
Odeszła Nauczycielka wielu pokoleń psychologów klinicznych, Promotorka uznanych pracowników nauki, dzisiaj już profesorów czy doktorów; nasza Mentorka i bliska Koleżanka. Pozostanie w naszej pamięci jako osoba o ogromnej kulturze, skromności i wrażliwości, z dystansem do siebie i życzliwością dla innych. Rodzinie oraz bliskim składamy najszczersze kondolencje.
Informacje dotyczące pogrzebu – 18.01.2022 (Wtorek), godz. 10:30
Schizofrenia a funkcjonowanie poznawcze – nowa książka dr. Rafała Styły
22 grudnia 2021W grudniu 2021 ukazała się nowa książka autorstwa dr. Rafała Styły zatytułowana „Schizofrenia a funkcjonowanie poznawcze: zaburzenia elementarnych czynności poznawczych z perspektywy psychologicznej”.
Książka stanowi pierwszą monografię w literaturze polskiej, i prawdopodobnie światowej, poświęconą w całości psychologicznemu rozumieniu zaburzeń poznawczych doświadczanych przez osoby z diagnozą schizofrenii. Termin zaburzenia poznawcze ma wiele znaczeń – w niniejszej książce rozumiany jest przede wszystkim jako dysfunkcje elementarnych czynności poznawczych (np. uwagi, uczenia się, pamięci roboczej, funkcji zarządczych). Monografia zawiera szczegółowe teoretyczne wprowadzenie, ukazujące rolę zaburzeń poznawczych w schizofrenii. Druga część tomu skupiona jest na opisie czterech badań własnych, które w sposób empiryczny wykazują istotne znaczenie procesów psychologicznych dla funkcjonowania w zakresie językowym, uczenia się, szybkości przetwarzania, funkcji zarządczych i pamięci roboczej.
Czytelnicy zainteresowani zagadnieniem schizofrenii – w tym psycholodzy, lekarze, studenci i pracownicy naukowi oraz osoby z doświadczeniem psychozy i ich rodziny – z pewnością znajdą w niej wiele nowych, ciekawych informacji.
Książka dostępna jest w sklepie Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Raport „FOMO 2021: Polacy a lęk przed odłączeniem podczas pandemii”
20 grudnia 2021Apel do specjalistów praktyków pracujących z dziećmi dwujęzycznymi / Appeal to the practitioners working with bilingual children
08 grudnia 2021APPEAL TO PRACTITIONERS
English version below ↓
APPELL AN SPEZIALISTEN-PRAKTIKER (Übersetzung: Kamil Zawalich; Zusammenarbeit: Natalia Gagarina)
Deutsche Version hier /wersja niemiecka tutaj /German version here
FELHÍVÁS SZAKEMBEREK SZÁMÁRA (Fordítás: Németh Viola, Koncz Viktória, Kas Bence)
Magyar verzió itt/wersja węgierska tutaj/Hungarian version here
ЗВЕРНЕННЯ ДО ПРАКТИКІВ (переклад: Олена Олександрівна Белявська; співпраця: Павло Левчук)
Українська версія тут /wersja ukraińska tutaj /Ukrainian version here
DWUJĘZYCZNOŚĆ JEST NORMĄ, CHOĆ WIĄŻE SIĘ NIE TYLKO Z KORZYŚCIAMI, ALE I Z WYZWANIAMI!
9 grudnia 2021 r. grupa 23 polskich badaczy zajmujących się wielojęzycznością, rozwojem dziecka, przyswajaniem i uczeniem się języka, zaburzeniami mowy i języka oraz pokrewnymi zagadnieniami, ogłosiła apel do wszystkich profesjonalistów pracujących z dziećmi dwu- i wielojęzycznymi.
Apel wskazuje na podstawowe fakty dotyczące rozwoju dwujęzycznego, z którymi – jak jesteśmy przekonani – zgadzają się naukowcy na całym świecie. Celem apelu jest rozpowszechnianie opartej na dowodach wiedzy na temat dwujęzyczności oraz zapobieganie rozpowszechnianiu fałszywych informacji na ten temat, zwłaszcza wśród profesjonalistów pracujących w Polsce lub z dziećmi przyswajającymi polski jako jeden ze swoich języków. Apel został pierwotnie opublikowany w języku polskim, a następnie przetłumaczony na język angielski, dzięki czemu jest dostępny również dla szerszej grupy odbiorców.
Po ogłoszeniu apelu Sygnatariusze zwrócili się z prośbą o jego poparcie do innych badaczy rozwoju dzieci, dwujęzyczności i podobnej tematyki, zarówno z Polski, jak i ze świata, a także do organizacji zrzeszających naukowców i profesjonalistów. Podpisy osób popierających apel były zbierane do 20 stycznia 2022 r. Łącznie apel poparło 338 osób z 42 krajów oraz siedem organizacji (w tym cztery organizacje ogólnopolskie i trzy międzynarodowe).
Organizacje, które wsparły apel (porządek alfabetyczny):
Bilingualism Matters (Edynburg / Edinburgh), https://www.bilingualism-matters.org/
Bilingualism Matters (Kraków), http://langusta.edu.pl/bm/
Bilingualism Matters (Poznań), http://bm.amu.edu.pl/
HaBilNet, the Harmonious Bilingualism Network, https://www.habilnet.org/
Mother Tongues, Minority and Heritage Language Association, https://mothertongues.ie/
Polski Związek Logopedów, https://logopeda.org.pl/
Polskie Stowarzyszenie Psychologii Rozwoju Człowieka, https://psprc.edu.pl/
Polskie Towarzystwo Psychologiczne, http://www.ptp.org.pl/
Rada Języka Polskiego, https://rjp.pan.pl/
Pełny tekst apelu wraz z listą organizacji wspierających i indywidualnych badaczy znajduje się tutaj:
WERSJA NIEMIECKA >> (tłum. Kamil Zawalich; współpraca: Natalia Gagarina)
WERSJA WĘGIERSKA >> (tłum. Viola Németh, Viktória Koncz, Bence Kas)
WERSJA UKRAIŃSKA>> (tłum. Olena Bielawska / Олена Олександрівна Белявська; współpraca: Pavlo Levchuk / Павло Левчук)
Opracowanie graficzne wszystkich wersji językowych: Dorota Nowacka
Apel został rozesłany do wszystkich Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych i innych placówek oświatowych (np. ośrodków doskonalenia nauczycieli) w Polsce w marcu 2022.
DZIĘKUJEMY WSZYSTKIM OSOBOM I ORGANIZACJOM, KTÓRE WSPARŁY APEL!
Kontakt w sprawach związanych z apelem: prof. Ewa Haman, ewa.haman@psych.uw.edu.pl
BILINGUALISM IS THE NORM, ALTHOUGH IT IS CONNECTED NOT ONLY WITH BENEFITS BUT ALSO WITH CHALLENGES
On 9th December 2021 a group of 23 Polish researchers working in the areas of multilingualism, child development, language acquisition and learning, speech & language disorders, and related topics, announced an appeal to all professionals working with bi- and multilingual children. The appeal points to the basic facts about bilingual development that – as we are convinced – scientists around the world agree on. The aim of the appeal is to disseminate evidence based knowledge about bilingualism and to prevent the spread of false information on this topic, especially among professionals either working in Poland or with children acquiring Polish as one of their languages.
The appeal was originally published in Polish and then translated into English so it is also available to the wider audience. After the announcement of the appeal Signatories invited both individual researchers (working either in Poland or anywhere in the world) and organizations gathering researchers and practitioners working with children to support the initiative as well.
Signatures in support of the appeal were collected until 20 January 2022. Overall 338 individual persons from 42 countries and seven leading organizations (including four Polish nationwide organizations and three international ones, supported the appeal).
Organizations supporting the appeal (alphabetical order):
Bilingualism Matters (Edynburg / Edinburgh), https://www.bilingualism-matters.org/
Bilingualism Matters (Kraków), http://langusta.edu.pl/bm/
Bilingualism Matters (Poznań), http://bm.amu.edu.pl/
HaBilNet, the Harmonious Bilingualism Network, https://www.habilnet.org/
Mother Tongues, Minority and Heritage Language Association, https://mothertongues.ie/
Polski Związek Logopedów, https://logopeda.org.pl/ [Polish Association of Speech & Language Therapists]
Polskie Stowarzyszenie Psychologii Rozwoju Człowieka, https://psprc.edu.pl/ [Polish Association of Human Development Psychology]
Polskie Towarzystwo Psychologiczne, http://www.ptp.org.pl/ [the Polish Psychological Society]
Rada Języka Polskiego, https://rjp.pan.pl/ [Council for the Polish Language]
The full text of the appeal together with the list of supporting organizations and individual researchers can be found here:
GERMAN VERSION>> (translated by Kamil Zawalich; collaboration: Natalia Gagarina)
HUNGARIAN VERSION>> (translated by Viola Németh, Viktória Koncz, Bence Kas)
UKRAINIAN VERSION>> (translated by Olena Bielawska / Олена Олександрівна Белявська; collaboration: Pavlo Levchuk / Павло Левчук)
Graphic design of all language versions: Dorota Nowacka
The appeal was circulated among all cancelling centres (Poradnie Psychologiczno Pedagogiczne) and other educational institutions (e.g. in-service training centres for teachers) in Poland in March 2022.
WE THANK ALL PEOPLE AND ALL ORGANIZATIONS WHO SUPPORTED THE APPEAL!
Contact in matters related to the appeal: prof. Ewa Haman, ewa.haman@psych.uw.edu.pl
Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce. Raport za lata 2019-2020
Badanie zostało przeprowadzone w formie ankiety online w okresie od grudnia 2020 roku do końca lutego 2021 roku. W badaniu wzięły udział 22 883 osoby, w tym przede wszystkim osoby młode (67% respondentów miało poniżej 25 lat). To największe i najważniejsze badanie sytuacji osób nieheteronormatywnych jest realizowane od 1994 roku co około 5 lat.
Zachęcamy do lektury całego raportu, który można pobrać TUTAJ.
Skrócona wersja raportu (przegląd najważniejszych informacji) TUTAJ.
- Prawie 21% społeczności LGBTA straciło w swoim życiu jakąś bliską osobę z powodu ujawnienia swojej nieheteronormatywności.
- W ciągu dziewięciu lat istotnie wzrósł procent osób, które chciałaby zawrzeć związek małżeński – w 2021 roku taką chęć deklarowało 69% badanych. Stanowi to wzrost o 20 punktów procentowych w stosunku do roku 2012.
- 98% osób LGBTQ+ w Polsce doświadczyło jakiegoś typu mikroagresji w latach 2019-2020.
- Ponad połowa osób badanych wspomniała, że w ciągu ostatnich dwóch lat padła ofiarą gorszego traktowania w miejscu publicznym w przypadkach, gdy ich tożsamość/orientacja były jawne.
- W latach 2019-2020 niemal 70% osób LGBT doświadczyło co najmniej jednego typu zachowań przemocowych ze względu na swoją orientację seksualną lub tożsamość płciową.
- Na przestrzeni czterech lat liczba osób LGBTQ+ w Polsce, które spełniają diagnostyczne kryterium depresji, wzrosła niemal o połowę.
- W tej edycji badania 55% osób biorących w nim udział zadeklarowało, że zdarza im się mieć myśli samobójcze. W 2017 roku odsetek ten wyniósł 45%, zaś w 2010 roku 38%.
- Zdecydowana większość osób badanych (powyżej 90%) popiera prawo osób LGB do zawierania jednopłciowych związków partnerskich, publicznego pokazywania stylu życia, zawierania jednopłciowych małżeństw oraz adopcji dzieci.
- W porównaniu z badaniem za lata 2015-2016 nastąpił spadek legitymizacji systemu społeczno-politycznego w Polsce wśród osób LGBT+.
- Poziom wiedzy o transpłciowości wśród lekarzy i psychologów jest niski. 83% lekarzy i 51% osób udzielających badanym wsparcia psychologicznego wiedziała o transpłciowości mało lub prawie nic.
Kontakt dla mediów:
Steinke Communications
Maja Sztenke
head of PR
tel. +48 602 455 787
maja@steinke.com.pl
